అలస్కాలో అమెరికా మాజీ అధ్యక్షుడు డొనాల్డ్ ట్రంప్‌తో సమావేశమైన అనంతరం రష్యా అధ్యక్షుడు వ్లాదిమిర్ పుతిన్ భారత ప్రధాని నరేంద్ర మోదీకి ఫోన్ చేశారు. ఈ సంభాషణలో పుతిన్, ట్రంప్‌తో తాను జరిపిన చర్చల విషయాలను ప్రధాని మోదీతో పంచుకున్నారు. గతంలో అమెరికా భారత్‌పై 25 శాతం సుంకాలు విధించిన సమయంలో తొలిసారి ఇరువురు నేతలు ఫోన్‌లో మాట్లాడుకున్నారు. ఆ తర్వాత మరోసారి ఇలాంటి చర్చలు జరగడం ప్రాధాన్యం సంతరించుకుంది. ఈసారి ఉక్రెయిన్ సమస్య, అంతర్జాతీయ సంబంధాలు, వాణిజ్య సహకారం వంటి అనేక అంశాలు చర్చకు వచ్చినట్లు సమాచారం.
ముఖ్యంగా ఉక్రెయిన్‌లో జరుగుతున్న యుద్ధ పరిస్థితులపై భారతదేశం స్థానం ఏమిటి అన్న దానిపై మోదీ స్పష్టత ఇచ్చారు. భారత్ ఎప్పటి నుంచీ శాంతి దిశగా పరిష్కారం కోసం కృషి చేస్తుందని, ఈ సమస్యను సైనిక దాడులతో కాదు, చర్చల ద్వారానే పరిష్కరించుకోవాలని భారత ప్రభుత్వం భావిస్తోందని ప్రధాని మోదీ స్పష్టం చేశారు. ఈ విషయాన్ని ఆయన పుతిన్‌తో పంచుకున్నట్టు సామాజిక మాధ్యమం ఎక్స్‌లో పేర్కొన్నారు. ఉక్రెయిన్ సమస్యను పరిష్కరించేందుకు అవసరమైన సహకారం అందించేందుకు భారత్ సిద్ధంగా ఉందని మోదీ వెల్లడించారు. ఈ వ్యాఖ్యలు భారతదేశం అంతర్జాతీయ వేదికపై పోషిస్తున్న తటస్థ, సమతౌల్య ధోరణికి ప్రతీకగా నిలుస్తున్నాయి.
రష్యా–అమెరికా సంబంధాలు ప్రస్తుతం సంక్లిష్ట దశలో ఉన్నాయనడం అతిశయోక్తి కాదు. అలాంటి సమయంలో పుతిన్–ట్రంప్ భేటీ ప్రాధాన్యం సంతరించుకోవడం సహజం. ఈ నేపథ్యంలో పుతిన్ ఆ వివరాలను నేరుగా భారత ప్రధాని మోదీతో పంచుకోవడం, భారత్‌కు ఉన్న అంతర్జాతీయ ప్రాధాన్యాన్ని ప్రతిబింబిస్తోంది. భారత్ ఎప్పుడూ ‘మిత్రత్వం అందరితో, శత్రుత్వం ఎవరితోనూ కాదు’ అనే విదేశాంగ విధానాన్ని పాటిస్తోందని పలుమార్లు ప్రధాని మోదీ చెప్పిన సంగతి తెలిసిందే. ఈ విధానం కొనసాగుతున్నదనడానికి ఈ ఫోన్ సంభాషణ స్పష్టమైన నిదర్శనంగా భావించవచ్చు.
గతంలో అమెరికా భారత్‌పై విధించిన సుంకాల సమయంలో ఇరువురు నాయకులు మొదటిసారి ఫోన్‌లో చర్చలు జరిపారు. అప్పటి నుండి రష్యా–భారత్ సంబంధాలు వాణిజ్యం, ఇంధన సరఫరాలు, రక్షణ రంగ సహకారం వంటి అంశాలపై మరింత బలోపేతం అయ్యాయి. ముఖ్యంగా ఉక్రెయిన్ యుద్ధం ప్రారంభమైన తర్వాత పశ్చిమ దేశాలు రష్యాపై కఠిన ఆంక్షలు విధించగా, భారత్ మాత్రం తన జాతీయ ప్రయోజనాలను దృష్టిలో ఉంచుకొని రష్యాతో వాణిజ్యాన్ని కొనసాగించింది. ఇది రష్యా వైపు నుండి కూడా భారత్‌పై నమ్మకాన్ని పెంచింది.
ఇక రాబోయే రోజుల్లో పుతిన్‌తో మరిన్ని చర్చలు జరగనున్నాయని ప్రధాని మోదీ స్పష్టం చేశారు. ఈ చర్చల్లో ఉక్రెయిన్ సమస్య పరిష్కారానికి కొత్త మార్గాలు, రష్యా–భారత్ ద్వైపాక్షిక సంబంధాలు, అంతర్జాతీయ వాణిజ్య ధోరణులు వంటి అంశాలు ప్రధానంగా ఉండనున్నాయి. ప్రస్తుతం ప్రపంచం ఆర్థిక సంక్షోభం, ఇంధన కొరత, వాతావరణ మార్పులు వంటి అనేక సమస్యలను ఎదుర్కొంటున్న నేపథ్యంలో భారత్, రష్యా దేశాల మధ్య ఈ తరహా చర్చలు అత్యంత ప్రాముఖ్యాన్ని సంతరించుకున్నాయి.
ప్రపంచ శాంతి, స్థిరత్వం కోసం భారత్ ఎప్పుడూ సమతుల్య ధోరణిని అనుసరించింది. రష్యాతో సాంప్రదాయ మైత్రి కొనసాగించడం మాత్రమే కాకుండా, పాశ్చాత్య దేశాలతోనూ సాన్నిహిత్యం పెంచుకుంటూ వెళ్ళడం మోదీ ప్రభుత్వం యొక్క ప్రత్యేకత. ఈ విధంగా ఒకే సారి అన్ని దేశాలతో స్నేహాన్ని కొనసాగించడం సులభం కాదు. అయినప్పటికీ భారత్ అంతర్జాతీయ వేదికపై తన బలాన్ని, సమతౌల్యాన్ని చాటుకుంటూ ముందుకు వెళ్తోంది.
ఉక్రెయిన్ యుద్ధం కారణంగా ప్రపంచ మార్కెట్లు, వాణిజ్య మార్గాలు దెబ్బతిన్నాయి. ఇంధన ధరలు పెరగడంతో అనేక దేశాలు ఆర్థిక ఇబ్బందులు ఎదుర్కొంటున్నాయి. ఈ సమస్యలో శాంతి దిశగా మార్గం చూపించగల శక్తి ఉన్న దేశాల్లో భారత్ ఒకటని పుతిన్ కూడా భావిస్తున్నారని విశ్లేషకులు అంటున్నారు. మోదీ–పుతిన్ ఫోన్ సంభాషణ కేవలం ద్వైపాక్షిక సంబంధాలకు మాత్రమే కాకుండా, ప్రపంచ శాంతికి దారితీయగలదని అంతర్జాతీయ వర్గాలు అంచనా వేస్తున్నాయి.
ఈ పరిణామాలన్నింటి దృష్ట్యా, రాబోయే కాలంలో భారత్ అంతర్జాతీయ వేదికపై మరింత ప్రాధాన్యం సంతరించుకోవడం ఖాయం. ముఖ్యంగా శాంతి స్థాపనలో భారత్ కీలకపాత్ర పోషిస్తుందని విశ్లేషకులు విశ్వసిస్తున్నారు. మోదీ కూడా తన పోస్టులో అదే విషయాన్ని స్పష్టం చేశారు. ప్రపంచ శాంతి కోసం భారత్ ఎప్పటికీ వెనుకాడదని ఆయన మరొకసారి పునరుద్ఘాటించారు.
