2025 ఏప్రిల్లో అమెరికా, కొలరాడో స్ప్రింగ్స్లో జరిగిన అంతర్జాతీయ అంతరిక్ష భద్రతా సమావేశం, ప్రపంచాన్ని ఎంతో ఆలోచింపజేసింది. ఇందులో అమెరికా స్పేస్ కమాండ్ కమాండర్ జనరల్ స్టీఫెన్ వైట్నింగ్ చేసిన వ్యాఖ్యలు కలకలం రేపాయి.
“ఇప్పటివరకు ఏ యుద్ధం అంతరిక్షంలోకి వ్యాపించలేదు. కానీ ఇప్పుడు అంతరిక్షం కూడా యుద్ధ ప్రదేశంగా మారుతోంది” అని ఆయన చెప్పారు.
అమెరికా, చైనా, రష్యా వంటి దేశాలు ఇప్పటికే తమ ఉపగ్రహాలను రక్షించేందుకు, ఇతర దేశాల శాటిలైట్లను లక్ష్యంగా చేసేందుకు ప్రత్యేక ఆయుధాలపై ప్రయోగాలు ప్రారంభించాయి.
చైనా అత్యాధునిక శాటిలైట్లు కలిగి ఉండటమే కాదు, వాటిని నాశనం చేయగల సామర్థ్యాన్ని కూడా అభివృద్ధి చేస్తోంది. రష్యా ఇప్పటికే ఆ దిశగా ప్రయోగాలు జరిపింది.
ఈ రోజు, భూమి చుట్టూ 11,700కి పైగా యాక్టివ్ శాటిలైట్లు తిరుగుతున్నాయి. వీటిలో సగం మిలటరీ శాటిలైట్లే. వీటిలో 300 అమెరికాకు చెందినవే.
ఇవే ఆర్మీలకు కళ్లు, చెవుల్లా పనిచేస్తూ, యుద్ధ సమయంలో కీలక సమాచారం అందిస్తున్నాయి. 1990 గల్ఫ్ యుద్ధం, ప్రపంచంలో మొదటి “స్పేస్ వార్”గా చరిత్రలో నిలిచింది.
శాటిలైట్ డెవలప్మెంట్ రేసులో భారత్
భారత్ కూడా ఈ రంగంలో పట్టు పెంచుకుంటోంది. 2029 నాటికి 52 శాటిలైట్లు ప్రయోగించాలనే లక్ష్యంతో మిషన్లను వేగవంతం చేస్తోంది. వాణిజ్య, రక్షణ, వాతావరణ అంశాల్లో శాటిలైట్ల పాత్ర పెరుగుతున్నది.
శాటిలైట్లు లక్ష్యంగా మారుతున్నాయా?
జూలియన్ సూజ్ అనే అంతర్జాతీయ భద్రతా నిపుణురాలితోపాటు ఇతర విశ్లేషకులు పేర్కొంటున్నారు:
“ఇప్పటి వరకు ఎవరూ ఓ దేశ శాటిలైట్ను ఉద్దేశపూర్వకంగా నాశనం చేయలేదు. కానీ దానికి దగ్గరగా అనిపించే అనేక చర్యలు జరుగుతున్నాయి – సిగ్నల్స్ జామింగ్, తప్పుడు సంకేతాల పంపిణీ మొదలైనవి.”
ఇప్పుడు అమెరికా, చైనా, రష్యాలు అంతరిక్షంలో “అన్మాన్డ్ వాహనాలు”, హైపర్సోనిక్ టెక్నాలజీలు, ఎక్స్-37 స్పేస్ ప్లేన్ వంటి టెక్నాలజీలను అభివృద్ధి చేస్తున్నాయి. ఇవి శత్రు శాటిలైట్లను గమ్యం చేసేందుకు ఉపయోగపడతాయంటున్నారు నిపుణులు.
నిబంధనలు లేని అంతరిక్ష యుద్ధం
ఐక్యరాజ్యసమితి నిబంధనల ప్రకారం అణ్వాయుధాలు, రసాయన ఆయుధాల మోహరింపుపై నిషేధం ఉంది. కానీ సంప్రదాయ ఆయుధాలపై నిషేధం లేదు. ఇదే అత్యధిక భయం కలిగించే అంశం.
అలాగే, కొన్ని దేశాలు తమ శాటిలైట్ల ప్రయోగాల గురించి పూర్తి సమాచారం ఇవ్వడం లేదన్న ఆరోపణలు ఉన్నాయి. ఇది అనుమానాలను పెంచుతోంది.
శాటిలైట్ యుద్ధం ప్రపంచాన్ని ఎలా ప్రభావితం చేస్తుంది?
ప్రజల రోజువారీ జీవితంలో శాటిలైట్ల ప్రభావం అనేక విధాలుగా ఉంది:
- GPS సేవలు: డ్రైవింగ్, డెలివరీ, కమ్యూనికేషన్, మానిటరింగ్
- ఆర్థిక వ్యవస్థ: బ్యాంకులు, స్టాక్ మార్కెట్లు శాటిలైట్లపై ఆధారపడి ఉంటాయి
- వాతావరణం: ప్రకృతి విపత్తుల హెచ్చరికల కోసం శాటిలైట్లు కీలకం
- వ్యవసాయం: విత్తనాలు, పంటల అంచనాల కోసం డేటా అవసరం
ఉపగ్రహం నాశనం అయితే అందులో ఉన్న అణు గడియారాలు పనిచేయవు. ఇది మిలియన్ల డాలర్ల నష్టం కలిగించడంతోపాటు ప్రజల భద్రతకూ ముప్పు కలిగించవచ్చు.
డెబ్రీస్ డేంజర్
అంతరిక్షంలో ఉపగ్రహాల ముక్కలు కూడా పలు ప్రమాదాలకు కారణం కావచ్చు. ఒక్క సెం.మీ. శాటిలైట్ ముక్కే హ్యాండ్ గ్రెనేడ్ లా పేలే సామర్థ్యం కలిగి ఉంటుంది. ఒక శాటిలైట్ ధ్వంసమైతే ఇతర శాటిలైట్లను కూడా హానిచేయొచ్చు. చైనా, రష్యాలు చంద్రుడిపై అణు రియాక్టర్ ప్రాజెక్టులు చేపడుతున్న ఈ సమయంలో, శాటిలైట్ వార్ భయాన్ని మరింత పెంచుతోంది.
అమెరికా గోల్డెన్ డోమ్, స్టార్షీల్డ్ ప్లాన్
అమెరికా తాజాగా గోల్డెన్ డోమ్ అనే అధునాతన డిఫెన్స్ వ్యవస్థపై దృష్టిపెడుతోంది. స్పేస్ ఎక్స్ ద్వారా రూపొందించిన స్టార్షీల్డ్ వంటి టెక్నాలజీలు భవిష్యత్తులో శాటిలైట్ యుద్ధాల నుంచి రక్షించవచ్చు.
చివరిగా…
శాటిలైట్ వార్ అనేది యుద్ధ రంగంలో కొత్త అధ్యాయం. ఇది కేవలం మిలటరీల మద్య పోటీగా కాకుండా, ప్రపంచ ప్రజల ఆర్థిక, భద్రతా, సమాచార వ్యవస్థలను నేరుగా ప్రభావితం చేసే అంశం.
ఈ రంగంలో నిబంధనలు, పారదర్శకత, అంతర్జాతీయ సహకారం అవసరం. లేకపోతే, ఇది ఒక శీత యుద్ధం నుంచి వేడుకి మారే ప్రమాదం ఉంది.