ప్రపంచవ్యాప్తంగా అత్యంత ప్రతిష్ఠాత్మకంగా భావించే నోబెల్ శాంతి పురస్కారం 2025 విజేతను నేడు నార్వేజియన్ నోబెల్ కమిటీ ప్రకటించనుంది. ఈసారి రేసులో అమెరికా మాజీ అధ్యక్షుడు డొనాల్డ్ ట్రంప్ పేరు వినిపించడం అంతర్జాతీయ వేదికలపై భారీ చర్చకు దారితీసింది. తానే ఏడు యుద్ధాలను ఆపానని, పలు అంతర్జాతీయ వివాదాల్లో కీలక పాత్ర పోషించానని ట్రంప్ స్వయంగా ప్రకటించడం ఈ రేసుకు మరింత ఆసక్తి జోడించింది.
గత రెండు సంవత్సరాలుగా తీవ్రంగా కొనసాగిన ఇజ్రాయెల్-హమాస్ యుద్ధంను ఆపడంలో తనదే ప్రధాన పాత్ర ఉందని ట్రంప్ వెల్లడించారు. “ఇజ్రాయెల్ ప్రధాని బెంజమిన్ నెతన్యాహుపై నేను ఒత్తిడి తీసుకురాకపోతే కాల్పుల విరమణ సాధ్యమయ్యేది కాదు” అని ఆయన వ్యాఖ్యానించారు. ఇటీవల ఐక్యరాజ్యసమితి సర్వసభ్య సమావేశంలో మాట్లాడుతూ, “నేను ఏడు యుద్ధాలను ఆపాను. ఏ అధ్యక్షుడు, ఏ ప్రధానమంత్రి నా దరిదాపుల్లోకి రాలేరు. నోబెల్ శాంతి బహుమతి నాకే రావాలి” అని స్పష్టంగా చెప్పారు.
ట్రంప్ పేర్కొన్న యుద్ధాల జాబితాలో ఇజ్రాయెల్-హమాస్, ఇజ్రాయెల్-ఇరాన్, భారత్-పాకిస్థాన్, కంబోడియా-థాయిలాండ్, కొసావో-సెర్బియా, కాంగో-రువాండా, ఆర్మేనియా-అజర్‌బైజాన్ వంటి వివాదాలు ఉన్నాయి. ఈ ప్రకటనలు ప్రపంచవ్యాప్తంగా చర్చనీయాంశంగా మారాయి. కొందరు దేశాలు — ముఖ్యంగా పాకిస్థాన్, అజర్‌బైజాన్, కంబోడియా — ట్రంప్ యత్నాలను ప్రశంసించగా, ఇతర దేశాలు మాత్రం ఆయన వాదనలను తిరస్కరించాయి.
ఇక ట్రంప్ అభ్యర్థిత్వానికి మద్దతుగా ఇజ్రాయెల్ ప్రధాని నెతన్యాహు, కంబోడియా ప్రధాని హున్ మానెట్, అలాగే ఆర్మేనియా, అజర్‌బైజాన్ అధ్యక్షులు సంయుక్తంగా ఆయన పేరును ప్రతిపాదించారు. అయితే మరోవైపు, తన అధ్యక్ష పదవిలో ఉన్నప్పుడు ఇరాన్, సోమాలియా, యెమెన్ వంటి దేశాలపై సైనిక దాడులు ఆదేశించడమే ఆయనపై ప్రధాన విమర్శగా మారింది.
“నా పేరు ఒబామా అయి ఉంటే, నాకు పది సెకన్లలోనే నోబెల్ శాంతి బహుమతి ఇచ్చేవారు,” అని ట్రంప్ వ్యాఖ్యానించడంతో చర్చ మరింత రగిలింది. గతంలో నోబెల్ శాంతి బహుమతిని పొందిన హెన్రీ కిస్సింజర్, ఆంగ్ సాన్ సూకీ, బరాక్ ఒబామా వంటి నేతలపై కూడా ఇలాంటి వివాదాలు చెలరేగాయి.
ఈ నేపథ్యంలో ట్రంప్ అభ్యర్థిత్వంపై నోబెల్ కమిటీ ఏ నిర్ణయం తీసుకుంటుందనేది ప్రపంచ దేశాలు ఆసక్తిగా గమనిస్తున్నాయి. నార్వే ప్రభుత్వం ఇప్పటికే “పురస్కార ఎంపికలో తమ ప్రభుత్వానికి ఎలాంటి పాత్ర ఉండదు; కమిటీ పూర్తిగా స్వతంత్రంగా నిర్ణయం తీసుకుంటుంది” అని స్పష్టం చేసింది. దీంతో ప్రపంచం అంతా ఇప్పుడు ఒక్క చూపు నోబెల్ కమిటీ వైపే — ట్రంప్ గెలుస్తారా? లేక మరో నేతకు బహుమతి దక్కుతుందా? అనే ఉత్కంఠ నెలకొంది.
