అమెరికా అధ్యక్షుడు డొనాల్డ్ ట్రంప్ గాజాలో ఇజ్రాయెల్-హమాస్ యుద్ధానికి ముగింపు చూపేందుకు ఒక విస్తృత, 20 సూత్రాల శాంతి ప్రణాళికను అధికారికంగా ప్రవేశపెట్టారు. వైట్ హౌస్‌లో ఇజ్రాయెల్ ప్రధాని బెంజమిన్ నెతన్యాహుతో జరిగిన సమావేశంతో ఇలా ప్రకటించిన ఈ ప్రతిపాదనను ట్రంప్ తక్షణమే ప్రపంచ మঞ্চంపై పెట్టారు — హమాస్ అంగీకరిస్తే యుద్ధం తక్షణమే ఆగి బందీలను 72 గంటలలో విడుదల చేయాలని, తిరిగి యుద్ధకార్యక్రమాలు నిలిపివేయాలని ఇందులో సూచన చేయబడింది.
ప్రణాళిక ప్రకారం హమాస్ ఒప్పుకుంటే వెంటనే యుద్ధ విరమణ జరుగుతుంది; బందీలను, మరణించిన వారి శవాల్ని 72 గంటలలో పంపేందుకై ముందస్తు చర్యలు జరిగేలా ఒద్దేశించబడింది. ట్రంప్ ఈ ఒప్పందాన్ని తిరస్కరిస్తే ఇజ్రాయెల్‌కు పూర్తి మద్దతు ఇస్తున్నట్టు స్పష్టం చేశారు — హమాస్ ఒప్పుకోకపోతే ఇజ్రాయెలను తుదముట్టం చేయడానికి ఇజ్రాయెల్‌కు అవసరమైన పాత్రసహాయం, కूटనీతికీ మద్దతు ఉంటుందని హెచ్చరించారు.
ప్రణాళికలో ఒక ముఖ్య అంశం గాజాలో తాత్కాలిక టెక్నోక్రాటిక్ ప్రభుత్వం ఏర్పాటు చేయడం. స్థానీయ నిపుణుల సహకారంతో, అంతర్గత పాలనా నిర్మాణాన్ని వదిలివేయని విధంగా కాకుండా, పునర్నిర్మాణ చర్యలకు, పౌర సేవల పునర్నిర్మాణానికి, ప్రభుత్వ వ్యవస్థ ప్రాథమికతల పునరుద్ధరణకు ఇది పని చేయాలో సూచించినట్టు ఉంది. గాజా పునర్నిర్మాణాన్ని, మౌలిక సౌకర్యాల నిర్మాణాన్ని పర్యవేక్షించేందుకు అంతర్జాతీయ ఫ్రేమ్‌వర్క్‌లో ఒక “బోర్డ్ ఆఫ్ పీస్” ఏర్పాటు చేయాలని ప్రతిపాదించారు. ఈ బోర్డులో ట్రంప్ సహా బ్రిటన్ మాజీ ప్రధాని టోనీ బ్లెయిర్ వంటి అంతర్జాతీయ నాయకులు, నిపుణులు సభ్యులుగా ఉండటానికి ప్రతిపాదనలో పేర్కొనబడింది.
ప్రణాళికలో శాంతికి కట్టుబడిన హమాస్ సభ్యులకు సమగ్ర క్షమాభిక్ష మరియు మిగిలిన వారికోసమే విదేశాల్లో సురక్షిత అభయార్ధక ఆప్షన్లు ఇచ్చే అంశం కూడా ఉంది. అదే సమయంలో గాజా ప్రాంతాన్ని ఎటువంటి విధంగా ఇజ్రాయెల్ తన దేశ భూమిలో విలీనం చేయవద్దని, స్థానిక జనాభాని బలవంతంగా ఖాళీ చేయించరాదని కూడా హామీలు కోరబడటం ప్రతిపాదనలో చోటు తీసుకుంది. అంతర్గయా భద్రతా పర్యవేక్షణకు ప్రాంతీయ, అంతర్జాతీయ దళాలను అమలు పర్యవేక్షకులుగా ఉంచటం ద్వారా విజృంభణలు నివారించాలని భావిస్తున్నారు.
ట్రంప్ మరియు నెతన్యాహు ప్రణాళికపై ఒకానొకడిగా అభిప్రాయపడ్డారు — నెతన్యాహు కూడా ఈ ప్రణాళిక తమ యుద్ధ లక్ష్యాలను సాధించడానికే అనుకూలంగా ఉందని చెప్పి మద్దతు ప్రకటించారు, అయితే హమాస్ మద్దతు ఇవ్వకపోతే ఇజ్రాయెల్ అవసరమైతే కఠిన చర్యలకు వెళ్లబోతుందని హెచ్చరించారు. ట్రంప్ వర్గం కోణంలో ఈ ప్రణాళికను సమర్థించేందుకు అంతర్జాతీయ పొరుగు భాగస్వామ్యాలను తెరపైకి తీసుకువచ్చే ప్రయత్నం కనిపిస్తోంది.
పలస్తీనియ నేతృత్వం పక్షం నుంచి కూడా కొన్ని సంకేతాలు వచ్చాయని నివేదికలు సూచించాయి — అసలు ప్రకటనకు ముందు ఐక్యరాజ్యసమితిలో పాలస్తీనా ప్రతినిధి రియాద్ మన్సూర్ ట్రంప్‌తో సహకరించడానికి సిద్ధమని వ్యాఖ్యానించినది గమనార్హం. కానీ స్ధానికంగా హమాస్ ఒప్పుకుంటుందో లేదో, పొరపాట్లను ఎలా పరిష్కరించుకుంటుందో అనేది అంతర్జాతీయ సమాజం ఆగకూడదని, ఏవిధపు ఆపదలు పుట్టే అవకాశాలు ఉన్నాయో అన్నదానిపై ఉత్కంఠ కొనసాగుతోంది.
ఇతరఫ్లగ్‌గా, 2023 అక్టోబర్ 7న మొదలైన ఈ రాజ్యాంతర ఘర్షణలో తీవ్ర నష్టాలు సంభవించాయని, ఆ దాడి నుంచి ఇప్పటివరకు లక్షలాది ప్రాణ నష్టాలు, విస్తృత దారుణం చోటుచేసుకున్నాయని, గాజాలో భారీ ధ్వంసం వావినట్లు చరిత్ర చెప్పిందని గుర్తు చేసుకుంటూ, ఈ ప్రతిపాదనను సమీక్షిస్తున్న వర్గాలు ఉన్నాయి. అంతర్జాతీయ వేదికలలో దీని అమలుకు చట్టబద్ధత, మానవహక్కుల పరిరక్షణ, ప్రాంతీయ భాగస్వాముల సంశ్లేషణ వంటి అంశాలు చర్చలకు వస్తాయి.
ప్రణాళిక ప్రకటించిన వెంటనే ప్రపంచ రాజకీయ వర్గాలు, మిడియా, సంసిద్ధ విశ్లేషకులు దీనిపై విభిన్న స్పందనలు తెలపడం ప్రారంభించారు — ఇది సమాధానంగా పని చేస్తుందా, లేక తాత్కాలికంగా మాత్రమే పరిస్థితిని ఉపశమింపజేస్తుందా అన్న ప్రశ్నలు ఇప్పటికీ ఎదురున్నాయి. ముఖ్యంగా హమాస్ అంగీకారానికి గురయ్యేనా, ఆ అంగీకారానికి పాక్షిక ఒప్పందమా లేక దీర్ఘకాలిక ఆకట్టుకునే శాంతి నిర్మాణమా అంటూ ప్రపంచ నిరీక్షకేంద్రంలో ఉత్కంఠ కొనసాగుతోంది.
